YÖNETİM SORUMLUSU FİRMALAR HAKKINDA YÖNETMELİK TASLAĞI
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; atık yönetim sorumlusu olarak faaliyet gösterecek firmaların yetkilendirilmesine, atıklarının yönetimini bu firmalar aracılığıyla yerine getirecek atık üreticilerinin belirlenmesine ve firmaların yükümlülüklerine yönelik usul ve esasların düzenlenmesidir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; Ek-1 listede yer alan atık üreticileri ile gönüllülük esasına göre atık yönetimi hizmeti alacaklara hizmet verecek atık yönetim sorumlusu firmaların taşıması gereken şartları, yükümlülükleri, çalışma usul ve esasları, yetki belgesi başvurularının yapılması ve değerlendirilmesi, yetki belgelerinin verilmesi, denetlenmesi, askıya alınması ve iptali ile ilgili konuları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun 3, 8 ve 11 inci maddeleri ile 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 97 nci ve 103 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Atık: 2/4/2015 tarihli ve 29314 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Atık Yönetimi Yönetmeliğinde tanımlanan atıkları,
b) Atık üreticisi: Faaliyetleri sonucu atık oluşumuna neden olan kişi, kurum, kuruluş ve işletme ve/veya atığın bileşiminde veya yapısında bir değişikliğe neden olacak ön işlem, karıştırma veya diğer işlemleri yapan herhangi bir gerçek ve/veya tüzel kişiyi,
c) Atık yönetim sorumlusu firma: Atıkların yönetimine ilişkin yükümlülükleri atık üreticileri adına yerine getirmek üzere hizmet vermesi için Bakanlıkça yetkilendirilen tüzel kişiyi,
ç) Atık yönetimi: Atığın oluşumunun önlenmesi, kaynağında azaltılması, yeniden kullanılması, özelliğine ve türüne göre ayrılması, biriktirilmesi, toplanması, geçici depolanması, taşınması, ara depolanması, geri dönüşümü, enerji geri kazanımı dâhil geri kazanılması, bertarafı, bertaraf işlemleri sonrası izlenmesi, kontrolü ve denetimi faaliyetlerini,
d) Atık yönetimi hizmeti: Atık yönetiminin Çevre Kanunu ve bu Kanun uyarınca çıkarılan mevzuat hükümlerine uygun olarak sağlanmasına ilişkin iş ve işlemlerin ve sıfır atık belgesi hizmetinin atık üreticisi adına atık yönetim sorumlusu firmalar tarafından yürütülmesini,
e) Bakanlık: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığını,
f) Çevre danışmanlık firması: 30/7/2019 tarihli ve 30847 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Çevre Yönetimi Hizmetleri Hakkında Yönetmelik kapsamında çevre yönetimi hizmeti vermesi için Bakanlık tarafından belgelendirilen tüzel kişiyi,
g) Firma: Atık yönetim sorumlusu firmayı,
ğ) Hizmet: Atık yönetimi hizmetini,
h) İl müdürlüğü: Çevre, şehircilik ve iklim değişikliği il müdürlüğünü,
ı) Sıfır atık belgesi hizmeti: 12/7/2019 tarihli ve 30829 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sıfır Atık Yönetmeliği doğrultusunda sıfır atık belgesi alınması veya belgenin yenilenmesi ile sıfır atık belgesi kriterlerinin ve belgenin sürdürülebilirliğinin sağlanmasına ilişkin iş ve işlemleri,
i) Teminat: Atık yönetim sorumlusu firmaların yönetiminden sorumlu oldukları atıkların yönetim maliyetleri temel alınarak belirlenen tutardaki kesin ve süresiz banka teminat mektubunu,
j) Yetki belgesi: Atık yönetim sorumlusu firmaya Bakanlık tarafından sistem üzerinden verilen belgeyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Görev, Yetki ve Yükümlülükler
Bakanlığın görev ve yetkileri
MADDE 5 – (1) Bakanlık;
a) Atık yönetim sorumlusu olarak faaliyet göstermek isteyen firmaların yetki başvurularını değerlendirmekle, uygun bulunanlara yetki vermekle, yetki belgesini iptal etmekle,
b) Firmaları denetlemekle, bu Yönetmeliğe aykırılık halinde gerekli yaptırımı uygulamakla,
c) Firmaların yükümlü oldukları bildirimlerin takibini yapmakla,
görevli ve yetkilidir.
İl müdürlüklerinin görev ve yetkileri
MADDE 6 – (1) İl müdürlükleri;
a) Firmaların il sınırları içindeki faaliyetlerini ve faaliyetlerine esas bildirimlerini izlemekle, değerlendirmekle, kontrol etmekle, denetlemekle,
b) İllerinde, atıklarının yönetimini atık yönetim sorumlusu firmalar aracılığıyla yerine getirmeleri zorunlu olan atık üreticilerini tespit etmek ve bu atık üreticilerinin yetkili firmalarla çalışmalarını sağlamakla,
görevli ve yetkilidir.
Atık üreticilerinin yükümlülükleri
MADDE 7 – (1) Yönetmeliğin Ek-1 listesinde belirtilen atık üreticileri atık yönetim sorumlusu firmalardan hizmet almakla yükümlüdür. Bu hizmetin sağlanması amacıyla atık üreticileri ve atık yönetim sorumlusu firmalar arasında Atık Yönetimi Yönetmeliği ile atık üreticisine verilen yükümlülükler ile bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olmayacak şekilde sorumlulukların ilgili taraflar için net olarak tanımlandığı, yetki çakışmasına mahal vermeyecek, atık üreticisinin ve atık yönetim sorumlusu firmanın müteselsil sorumluluk hallerini hüküm altına alacak şekilde düzenlenmiş atık yönetimi hizmeti sözleşmesi yaparlar.
(2) Mevsimlik çalışan veya faaliyetine ara vermek isteyen atık üreticileri, çalışma sürelerini il müdürlüğüne onaylatmaları durumunda, sadece çalıştığı dönem için atık yönetimi hizmeti alabilir.
(3) Atık üreticileri;
a) Hizmet aldığı atık yönetim sorumlusu firmayı, bulunduğu ilin il müdürlüğüne bildirmekle,
b) Hizmet aldığı atık yönetim sorumlusu firmanın faaliyetlerini düzenli olarak kontrol etmekle, usulsüzlük tespit etmesi halinde Bakanlığı/il müdürlüğünü bilgilendirmekle,
c) Hizmet alma yükümlülüğü devam ettiği halde hizmet aldığı atık yönetim sorumlusu firma ile sözleşmesinin sonlanması, feshedilmesi veya firmanın yetki belgesinin iptal edilmesi durumunda, bu tarihten itibaren en geç 30 (otuz) gün içinde yetki belgeli başka bir atık yönetim sorumlusu firmadan hizmet almakla,
yükümlüdür.
(4) Atık yönetimi hizmeti alma zorunluluğu bulunmayan atık üreticileri, gönüllülük esasına göre atık yönetimi hizmetini almaları halinde bu Yönetmelik hükümlerine uymak zorundadır.
Atık yönetim sorumlusu firmaların yükümlülükleri
MADDE 8 – (1) Atık yönetim sorumlusu firmalar;
a) Bakanlıktan yetki belgesi almakla,
b) Atık yönetimi hizmeti vereceği atık üreticisi ile en az 1 (bir) yıl süreli atık yönetimi hizmeti sözleşmesi yapmakla,
c) Hizmet vereceği atık üreticisinin sahasında 12 nci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen şekilde hizmet verilmesini sağlamakla, sahada hizmet veren personel bilgilerini Bakanlık çevrimiçi entegre bilgi sistemi üzerinden bildirmekle,
ç) Atık yönetimi hizmeti verdiği tüm atık üreticilerini ve yapılan sözleşmelerini Bakanlık çevrimiçi entegre çevre bilgi sistemi üzerinden bildirmekle,
d) Atık yönetimi hizmetlerini Çevre Kanunu ve bu Kanun uyarınca çıkarılan mevzuat hükümlerine uygun şekilde yürütmekle ve koordine etmekle,
e) İlgili mevzuat yükümlülüklerinin yerine getirilip getirilmediğini tespit etmek amacıyla vermiş olduğu atık yönetim hizmetlerini düzenli aralıklarla izlemekle,
f) Atık yönetimi hizmeti verdiği atık üreticisine yönelik atık oluşumunu önlemek, atığı kaynağında azaltmak, özelliklerine göre ayrı biriktirmek ve düzenli depolamaya giden atık miktarını azaltmak için gerekli planlamaları yapmakla, atık üreticisine bu plan önerilerini sunmakla ve yapılan planlama doğrultusunda faaliyet göstermesine yönelik yönlendirme yapmakla,
g) Atık yönetimi hizmeti verdiği atık üreticisine yönelik sıfır atık belgesi alınmasını/belgenin yenilenmesini sağlamakla, sıfır atık belgesi kriterlerinin ve belgenin sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla gerekli çalışmaları yürütmekle/koordine etmekle,
ğ) Döngüsel ekonomi politikaları doğrultusunda bertarafa giden atık miktarının azaltılması için; atıkların yeniden kullanım, alternatif hammadde, yan ürün, endüstriyel simbiyoz ve benzeri farklı kullanım olanaklarını değerlendirmek amacıyla hizmet verdiği atık üreticisine yönelik araştırma ve proje çalışmaları yapmak/yaptırmakla, bu çalışmalara istinaden atık üreticisine önerilerini sunmakla ve yapılan çalışma doğrultusunda faaliyet göstermesine yönelik atık üreticisini yönlendirmekle,
h) Hizmet verdiği atık üreticisinin faaliyet gösterdiği sektöre ve üretim yöntemine göre mevcut en iyi tekniklerin uygulanmasını sağlamakla,
ı) Atık yönetimi hizmeti kapsamında yürüttüğü çalışmalara ve gerçekleştirdiği işlere yönelik veri kayıt sistemi oluşturmakla, aylık faaliyet raporları, iç tetkik raporları, eğitim programları ve eğitim alan personel bilgileri de dahil olmak üzere atık yönetimi hizmetine ilişkin tüm bilgi, belge ve raporları kayıt altına almakla ve Bakanlık/il müdürlüğü tarafından istendiğinde sunulmak üzere bu kayıtları hizmet verdiği atık üreticisinde 5 (beş) yıl süre ile muhafaza etmekle/muhafaza edilmesini sağlamakla,
i) Hizmet verdiği atık üreticileri tarafından, atık yönetimine ilişkin düzenlemeler uyarınca yapılması gereken beyan ve bildirimleri Bakanlık çevrimiçi entegre çevre bilgi sistemi üzerinden belirtilen formatta, zamanında ve eksiksiz olarak yapmakla,
j) Bakanlık/il müdürlüğü tarafından yapılacak plânlı denetimler sırasında işletmede hazır bulunmakla ve istenen bilgi ve belgeleri sağlamakla,
k) Hizmet verdiği atık üreticisi için atıkların yönetimi konusunda yönlendirici yönergeler hazırlamakla, ilgili personeli bu yönergelerin uygulanması ve çevre mevzuatı konusunda bilgilendirmek, atık yönetiminde görevlendirilen/görevlendirilecek tüm personel için eğitim programları düzenlemek ya da düzenletmekle,
l) Atık yönetimi hizmeti kapsamında gerçekleştirdikleri faaliyetleri, uygulamaları, çevre açısından sağlamış oldukları kazançları ve ileriye yönelik hedefleri de içeren, formatı Bakanlıkça belirlenen sürdürülebilirlik raporlarını her yıl internet sitelerinde yayımlamakla, Bakanlıkça istenmesi halinde ise ayrıca basılı olarak Bakanlığa sunmakla, raporu gelişmeler doğrultusunda her yıl güncellemekle,
m) Atık yönetimi hizmetine yönelik faaliyetlerini 2 (iki) yılda bir bağımsız denetim kuruluşuna denetletmekle ve denetim raporlarını Bakanlığa sunmakla,
n) Atık üreticisine hizmet vermeye başladığını gösteren hizmet alımı sözleşmesi tarihinden itibaren 30 (otuz) takvim günü içinde ve sözleşme tarihini takip eden her 12 (oniki) ay içinde en az 1 (bir) adet olmak üzere atık üreticisinin genel durumunu kapsayacak iç değerlendirme raporunu hazırlayarak atık üreticisine ve yapılacak denetimler esnasında Bakanlık/il müdürlüğüne sunmakla,
yükümlüdür.
(2) Atık yönetim sorumlusu firmalar bu maddenin birinci fıkrası ile belirlenen yükümlüklerini kısmen veya tamamen devredemezler.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Genel İlkeler
Atık üreticileri ve atık yönetim sorumlusu firmalara ilişkin genel ilkeler
MADDE 9– (1) Atık üreticileri, atıklarının yönetimini Çevre Kanunu ve bu Kanun uyarıca yürürlüğe konulan mevzuat hükümlerine göre sağlamakla yükümlüdür. Bu yükümlülük Bakanlıkça yetki verilmiş atık yönetim sorumlusu firmalar aracılığıyla da yerine getirilebilir. Ancak, Ek-1’de belirtilen atık üreticilerinin atıklarının yönetimini atık yönetim sorumlusu firmalar aracılığıyla yerine getirmeleri zorunludur.
(2) Atık yönetim sorumlusu olarak faaliyet göstermek isteyen firmalar Bakanlıktan yetki belgesi almak zorundadır. Atık yönetim sorumlusu firma yetki belgesi bu Yönetmelikte belirtilen esaslar doğrultusunda A veya B sınıfı olarak verilir.
(3) Atık yönetim sorumlusu olarak faaliyet göstermek isteyen firmalar 11 inci maddede belirtilen esaslar doğrultusunda Bakanlığa teminat vermekle yükümlüdür.
(4) Atık üreticisi ve atık yönetim sorumlusu firmalar Çevre Kanunu ve bu Kanun uyarınca hazırlanarak yürürlüğe konulan mevzuat ile atık yönetimine ilişkin getirilen yükümlülükler açısından müteselsilen sorumludur.
(5) Atık yönetim sorumlusu firma ile atıklarının yönetimini sağlayan atık üreticileri, tüm atıklarının yönetimini tek bir firma aracılığıyla yerine getirmek zorundadır.
(6) Bakanlıktan geçici faaliyet belgesi/çevre izin ve lisans belgesi bulunan atık işleme tesisleri atık yönetim sorumlusu firma olarak faaliyet gösteremez.
Atık yönetim sorumlusu firma sınıfları, atık yönetimi hizmeti alma şartları
MADDE 10– (1) Atık yönetim sorumlusu firmalar hizmet verecekleri atık üreticilerinin niteliklerine göre Bakanlıktan A veya B sınıfı olarak yetki belgesi alır.
(2) Ek-1’de yer alan atık üreticileri tabloda belirtilen belge sınıfına uygun atık yönetim sorumlusu firmalardan atık yönetimi hizmeti almak zorundadır.
(3) Ek-1’de yer almayan atık üreticileri gönüllülük esasına göre A veya B sınıfı atık yönetim sorumlusu firmalardan atık yönetimi hizmeti alabilir.
(4) Atık yönetim sorumlusu firmaların vereceği atık yönetimi hizmeti sıfır atık belgesi hizmetini de kapsar. Ancak, Ek-1’de yer almadığı için atık yönetimi hizmeti alma zorunluluğu bulunmayan ve sadece sıfır atık belgesi hizmeti alacak atık üreticilerine çevre danışmanlık firmaları da sıfır atık belgesi hizmeti verebilir.
Teminat
MADDE 11– (1) Atık yönetim sorumlusu firmalar yetki belgesi alabilmeleri ve atık yönetimi hizmeti verebilmeleri için aşağıdaki hususlar çerçevesinde Bakanlığa teminat sunmakla yükümlüdür. Kesin ve süresiz olarak düzenlenmiş ve Türkiye’deki bankalardan alınmış banka teminat mektubu, teminat olarak kabul edilir.
- Atık yönetim sorumlusu olarak faaliyet göstermek isteyen firmalar yetki başvurusu esnasında talep ettikleri yetki belgesi sınıfına göre aşağıdaki tabloda belirtilen tutarda teminat sunarlar.
Atık Yönetim Sorumlusu Firma Sınıfları |
Yetki Belgesi Başvurusunda Sunulacak Teminat Tutarı
|
A |
10 milyon TL |
B |
5 milyon TL |
b) (a) bendinde belirtilen teminat tutarları takvim yılı başından geçerli olmak üzere her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır. Sunulan teminatların kullanımını gerektiren haller ve kullanımını gerektiren durumlarda yapılacak iş ve işlemler ile iadesine yönelik esaslar Bakanlıkça belirlenir.
c) Atık yönetim sorumlusu firmalar yetki belgesi yenileme esnasında talep ettikleri yetki belgesi sınıfına göre (b) bendi doğrultusunda teminatlarını artırırlar.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Yetki Belgesi Başvuru Şartları, Yetki Verilmesi, Denetim ve Yetki İptali
Atık yönetim sorumlusu firmalarda aranacak şartlar
MADDE 12- (1) Atık yönetim sorumlusu firma olarak faaliyet göstermek isteyenlerin yetki başvurusunda bulunabilmeleri için Çevre Yönetimi Hizmetleri Hakkında Yönetmelik doğrultusunda alınmış çevre danışmanlık firması yeterlik belgesi bulunması zorunludur. Ayrıca, atık yönetim sorumlusu firmanın belge sınıfına göre aşağıdaki şartları sağlamaları gereklidir:
a) A sınıfı atık yönetim sorumlusu firmalar;
1) Atık yönetimi ile ilgili mühendislik, müşavirlik, araştırma geliştirme, etüt, fizibilite, proje, rapor, eğitim ve benzeri konularda en az 5 (beş) yıl tecrübeye sahip olma,
2) İdari görevde, atık yönetimi konusunda en az 10 (on) yıl tecrübesi olan en az 2 (iki) personel çalıştırma,
3) Bu fıkranın (2) numaralı alt bendinde belirtilen personele ilave olarak atık yönetiminde en az 5 (beş) yıl tecrübesi olan en az 5 (beş); çevre mühendisini veya Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkında Yönetmelik kapsamında Bakanlıkça yetkilendirilen kişiyi veya kamuda çevre mevzuatı ile ilgili konularda en az 5 (beş) yıl çalıştığını belgelendiren kişileri, tam zamanlı istihdam etme,
şartlarını sağlamalıdır.
b) B sınıfı atık yönetim sorumlusu firmalar;
1) Atık yönetimi ile ilgili mühendislik, müşavirlik, araştırma, geliştirme, etüt, fizibilite, proje, rapor, eğitim ve benzeri konularda en az 3 (üç) yıl tecrübeye sahip olma,
2) İdari görevde, atık yönetimi konusunda en az 5 (beş) yıl tecrübesi olan en az 2 (iki) personel çalıştırma,
3) Bu fıkranın (2) numaralı alt bendinde belirtilen personele ilave olarak atık yönetiminde en az 3 (üç) yıl tecrübesi olan en az 3 (üç); çevre mühendisini veya Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkında Yönetmelik kapsamında Bakanlıkça yetkilendirilen kişiyi veya kamuda çevre mevzuatı ile ilgili konularda en az 3 (üç) yıl çalıştığını belgelendiren kişileri, tam zamanlı istihdam etme,
şartlarını sağlamalıdır.
(2) Yetki belgesi başvurusu uygun bulunan atık yönetim sorumlusu firmalar, hizmet verecekleri atık üreticilerinin sahasında Meslekî Yeterlilik Kurumu tarafından onaylanmış Atık Koordinatörü Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinin (3) numaralı alt benlerinde tanımlanan en az 1 (bir) kişiyi aşağıdaki tabloda belirtildiği şekilde görevlendirmekle yükümlüdür. Aynı organize sanayi bölgesi, sanayi sitesi veya benzeri yönetim alanında bulunan, aynı işletmeye ait birden fazla tesiste aynı kişi görevlendirilebilir.
Atık üreticisi |
Atık üreticisi sahasında görev süresi |
Ek-1 listede yer alan 1. Grup Sanayi Tesisleri |
Tam zamanlı (günde en az 8 saat) |
Ek-1 listede yer alan 2. Grup Sanayi Tesisleri |
Haftada en az 1 gün tam zamanlı (günde en az 8 saat) |
Ek-1’de listede yer alan Sanayi Tesisleri Dışındaki Atık Üreticileri |
Haftada en az 1 gün (günde en az 4 saat) |
Ek-1’de listede Yer Almayan Atık Üreticileri |
Haftada en az 1 gün (günde en az 4 saat) |
(3) Atık yönetim sorumlusu firmalar ikinci fıkra doğrultusunda belirledikleri kişi bilgilerini Bakanlık çevrimiçi entegre bilgi sistemi üzerinden bildirirler.
Yetki başvurusunda sunulacak belgeler
Madde 13– (1) Atık yönetim sorumlusu firma yetki belgesi almak isteyen firmalar yetki başvurusunda aşağıdaki belgeleri sunar:
a) Çevre danışmanlık firması yeterlik belgesi,
b) Firmanın organizasyon yapısını, atık yönetimi hizmeti ile ilişkisini ve bu konudaki faaliyet süresini gösteren açıklamalı faaliyet bilgisi,
c) Firmada çalışan personelin başvuru sınıfına uygun olarak 12 nci maddede belirtilen şartları sağladığına ilişkin bilgi ve belgeler,
ç) Firmanın, başvuru sınıfına uygun olarak 12 nci maddenin birinci fıkrasında belirtilen atık yönetimi konusunda tecrübesini gösterir bilgi ve belgeler ile Ticari Sicil Gazetesi,
d) Bu Yönetmelikte belirtilen esaslar doğrultusunda düzenlenmiş banka teminat mektubu.
Yetki belgesi başvurusu ve başvurunun değerlendirilmesi
MADDE 14– (1) Bu Yönetmelik uyarınca Bakanlığa yapılacak yetki belgesi başvuruları Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkında Yönetmelikte tanımlanan ve Bakanlık tarafından hazırlanan elektronik sistem üzerinden yapılır. Başvuruda, sistem üzerinden doldurulan başvuru formu ile birlikte 13 üncü maddede yer alan belgeler Bakanlığa sunulur.
(2) Başvurusu uygun bulunan firmalara Bakanlıkça elektronik ortamda yetki belgesi verilir, Bakanlıkça belirlenen yetki belgesi bedeli firma tarafından Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü hesabına yatırılır.
(3) Atık yönetim sorumlusu firma yetki belgesi geçerlik süresi çevre danışmanlık firması yeterlik belgesi süresini aşmayacak şekilde düzenlenir.
(4) Yetki belgesi hiçbir suretle devredilemez.
Denetim, yetki belgesinin askıya alınması ve iptali
MADDE 15 – (1) Atık yönetim sorumlusu firmaların yetkilendirme şartlarının devam edip etmediği ve yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği Bakanlık tarafından denetlenir.
(2) Bakanlık tarafından yapılan incelemeler ve denetimler sonucunda atık yönetim sorumlusu firmanın;
a) Yetkilendirme şartlarını taşımadıklarının tespit edilmesi halinde yetki belgeleri 180 (yüz seksen) takvim günü süre ile askıya alınır, bu süre içerisinde şartlar sağlanmazsa yetki belgesi iptal edilir.
b) Firmanın 12 nci maddede belirtilen personel ile ilgili şartları sağlamaması hâlinde yetki belgeleri 180 (yüz seksen) takvim günü süre ile askıya alınır, bu süre içerisinde şartlar sağlanmazsa yetki belgesi iptal edilir.
c) Yanlış veya yanıltıcı bilgi verdiğinin veya belge düzenlediğinin tespit edilmesi hâlinde yetki belgesi iptal edilir.
ç) Atıkların mevzuata uygun olarak yönetilmediğinin tespit edilmesi hâlinde yetki belgesi iptal edilir.
(3) Yetki belgeleri askıya alınan veya iptal edilen atık yönetim sorumlusu firmalar Bakanlığın internet sitesinden duyurulur.
(4) Yetki belgesi askıya alınan atık yönetim sorumlusu firmalar belgenin askıya alındığı tarih itibariyle atık üreticileri ile yeni sözleşme yapamaz, ancak mevcut sözleşmeleri kapsamında atık üreticilerine yönelik iş ve işlemleri yürütebilirler.
(5) Yetki belgesi iptal edilen atık yönetim sorumlusu firmalar ticaret unvanını değiştirse dahi, iptal tarihinden itibaren 2 (iki) yıl süre içinde atık yönetim sorumlusu firma yetki belgesi başvurusu yapamaz.
(6) Yetki belgesi iptal edilen atık yönetim sorumlusu firmaların sahibi veya ortağı olarak Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde adı bulunan kişilerin, başka bir ticarî firma adı ve unvanı ile 2 (iki) yıl süre içinde aynı faaliyet için yaptıkları başvuruları kabul edilmez.
Yetki belgesinin yenilenmesi
MADDE 16– (1) Atık yönetim sorumlusu firma yetki belgesinin geçerlilik süresinin bitiminden en geç 90 (doksan) takvim günü öncesinde belgesinin yenilenmesi için Bakanlığa başvuru yapar.
(2) Başvuru dosyasında; 13 üncü maddede yer alan evraklarda değişiklik yok ise değişiklik olmadığını bildirir dilekçe, değişiklik var ise değişen evraklar bulunur.
(3) Atık yönetim sorumlusu firmanın yetki belgesi yenileme başvurusu 14 üncü madde çerçevesinde değerlendirilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
İdari Yaptırım
MADDE 17 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenler hakkında Çevre Kanununda öngörülen yaptırımlar uygulanır.
Yürürlük
MADDE 18– (1) Bu Yönetmelik 1/1/2024 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 19 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı yürütür.
EK-1
Hizmet alma zorunluluğu bulunan atık üreticileri ve hizmet verecek atık yönetim sorumlusu firma sınıfları
Atık üreticisi kategorisi |
Hizmet alma zorunluluğu bulunan atık üreticisi işletmeler |
Hizmet verecek atık yönetim sorumlusu firma sınıfı |
Yürürlük tarihi |
1.Grup Sanayi Tesisleri (Çevre İzin Lisans Yönetmeliği Ek-1)
|
1.Enerji Endüstrisi
|
A |
1/1/2025 |
3. Metal Endüstrisi
|
A |
1/1/2025
|
|
4. Kimya ve Petrokimya Endüstrisi
|
A |
1/1/2026 |
|
5.Yüzey Kaplama Endüstrisi
|
A |
1/1/2026 |
|
6. Orman Ürünleri ve Selüloz Tesisleri
|
A |
1/1/2027 |
|
7. Gıda Endüstrisi, Tarım ve Hayvancılık
|
A |
1/1/2027 |
|
2.Grup Sanayi Tesisleri (Çevre İzin Lisans Yönetmeliği Ek-2)
|
1.Enerji Endüstrisi
|
B/A |
1/1/2025 |
3. Metal Endüstrisi
|
B/A |
1/1/2025
|
|
4. Kimya ve Petrokimya Endüstrisi
|
B/A |
1/1/2026
|
|
5.Yüzey Kaplama Endüstrisi
|
B/A |
1/1/2026
|
|
6. Orman Ürünleri ve Selülöz Tesisleri
|
B/A |
1/1/2027
|
|
7. Gıda Endüstrisi, Tarım ve Hayvancılık
|
B/A |
1/1/2027 |
|
Sanayi Tesisleri Dışındaki Atık Üreticileri |
(Uluslararası havalimanları) -İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya İllerinde Bulunan Havalimanları |
A |
1/1/2025
|
- Diğer Uluslararası Havalimanları |
B/A |
||
(Yat limanları hariç) |
B/A |
||
(5000 metrekare ve üzeri) |
B/A |
||
|
B/A |
||
(1000 yatak ve üzeri kapasiteli) |
B/A |
||
(100 ve üzeri şubesi olanlar) |
B/A |
EK-2
TEMİNAT MEKTUBU FORMATI
ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK ve İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞINA
…….’nin1 Atık Yönetim Sorumlusu Firmalar Hakkında Yönetmelik gereğince vermek zorunda olduğu kesin teminat tutarı olan …..2 TL’yi (Y/…. TürkLirası) Bankamız …….3 garanti ettiğinden, işletmenin ilgili mevzuat yükümlülüklerini kısmen veya tamamen yerine getirmediği yetkili idare tarafından bildirildiği takdirde,
Protesto çekmeye, hüküm ve adı geçenin iznini almaya gerek kalmaksızın ve ……1 ile idareniz arasında ortaya çıkacak herhangi bir uyuşmazlık ve bunun akıbet ve kanuni sonuçları dikkate alınmaksızın, yukarıda yazılı tutarı ilk yazılı talebiniz üzerine derhal ve gecikmeksizin idarenize nakden ve tamamen, talep tarihinden ödeme tarihine kadar geçen günlere ait kanuni faiziyle birlikte ödeyeceğimizi …….3’nin imza atmaya yetkili temsilcisi ve sorumlusu sıfatıyla ve …….3 ad ve hesabına taahhüt ve beyan ederiz.
Bu teminat mektubu üzerine ihtiyati tedbir konulamaz.
İş bu teminat mektubu kesin ve süresizdir.
1 Firma adı/unvanı
2 Teminat tutarı
3 Banka İsmi
Banka Yetkilisi Banka Yetkilisi
İmza İmza
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; atık yönetim sorumlusu olarak faaliyet gösterecek firmaların yetkilendirilmesine, atıklarının yönetimini bu firmalar aracılığıyla yerine getirecek atık üreticilerinin belirlenmesine ve firmaların yükümlülüklerine yönelik usul ve esasların düzenlenmesidir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; Ek-1 listede yer alan atık üreticileri ile gönüllülük esasına göre atık yönetimi hizmeti alacaklara hizmet verecek atık yönetim sorumlusu firmaların taşıması gereken şartları, yükümlülükleri, çalışma usul ve esasları, yetki belgesi başvurularının yapılması ve değerlendirilmesi, yetki belgelerinin verilmesi, denetlenmesi, askıya alınması ve iptali ile ilgili konuları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun 3, 8 ve 11 inci maddeleri ile 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 97 nci ve 103 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Atık: 2/4/2015 tarihli ve 29314 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Atık Yönetimi Yönetmeliğinde tanımlanan atıkları,
b) Atık üreticisi: Faaliyetleri sonucu atık oluşumuna neden olan kişi, kurum, kuruluş ve işletme ve/veya atığın bileşiminde veya yapısında bir değişikliğe neden olacak ön işlem, karıştırma veya diğer işlemleri yapan herhangi bir gerçek ve/veya tüzel kişiyi,
c) Atık yönetim sorumlusu firma: Atıkların yönetimine ilişkin yükümlülükleri atık üreticileri adına yerine getirmek üzere hizmet vermesi için Bakanlıkça yetkilendirilen tüzel kişiyi,
ç) Atık yönetimi: Atığın oluşumunun önlenmesi, kaynağında azaltılması, yeniden kullanılması, özelliğine ve türüne göre ayrılması, biriktirilmesi, toplanması, geçici depolanması, taşınması, ara depolanması, geri dönüşümü, enerji geri kazanımı dâhil geri kazanılması, bertarafı, bertaraf işlemleri sonrası izlenmesi, kontrolü ve denetimi faaliyetlerini,
d) Atık yönetimi hizmeti: Atık yönetiminin Çevre Kanunu ve bu Kanun uyarınca çıkarılan mevzuat hükümlerine uygun olarak sağlanmasına ilişkin iş ve işlemlerin ve sıfır atık belgesi hizmetinin atık üreticisi adına atık yönetim sorumlusu firmalar tarafından yürütülmesini,
e) Bakanlık: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığını,
f) Çevre danışmanlık firması: 30/7/2019 tarihli ve 30847 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Çevre Yönetimi Hizmetleri Hakkında Yönetmelik kapsamında çevre yönetimi hizmeti vermesi için Bakanlık tarafından belgelendirilen tüzel kişiyi,
g) Firma: Atık yönetim sorumlusu firmayı,
ğ) Hizmet: Atık yönetimi hizmetini,
h) İl müdürlüğü: Çevre, şehircilik ve iklim değişikliği il müdürlüğünü,
ı) Sıfır atık belgesi hizmeti: 12/7/2019 tarihli ve 30829 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sıfır Atık Yönetmeliği doğrultusunda sıfır atık belgesi alınması veya belgenin yenilenmesi ile sıfır atık belgesi kriterlerinin ve belgenin sürdürülebilirliğinin sağlanmasına ilişkin iş ve işlemleri,
i) Teminat: Atık yönetim sorumlusu firmaların yönetiminden sorumlu oldukları atıkların yönetim maliyetleri temel alınarak belirlenen tutardaki kesin ve süresiz banka teminat mektubunu,
j) Yetki belgesi: Atık yönetim sorumlusu firmaya Bakanlık tarafından sistem üzerinden verilen belgeyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Görev, Yetki ve Yükümlülükler
Bakanlığın görev ve yetkileri
MADDE 5 – (1) Bakanlık;
a) Atık yönetim sorumlusu olarak faaliyet göstermek isteyen firmaların yetki başvurularını değerlendirmekle, uygun bulunanlara yetki vermekle, yetki belgesini iptal etmekle,
b) Firmaları denetlemekle, bu Yönetmeliğe aykırılık halinde gerekli yaptırımı uygulamakla,
c) Firmaların yükümlü oldukları bildirimlerin takibini yapmakla,
görevli ve yetkilidir.
İl müdürlüklerinin görev ve yetkileri
MADDE 6 – (1) İl müdürlükleri;
a) Firmaların il sınırları içindeki faaliyetlerini ve faaliyetlerine esas bildirimlerini izlemekle, değerlendirmekle, kontrol etmekle, denetlemekle,
b) İllerinde, atıklarının yönetimini atık yönetim sorumlusu firmalar aracılığıyla yerine getirmeleri zorunlu olan atık üreticilerini tespit etmek ve bu atık üreticilerinin yetkili firmalarla çalışmalarını sağlamakla,
görevli ve yetkilidir.
Atık üreticilerinin yükümlülükleri
MADDE 7 – (1) Yönetmeliğin Ek-1 listesinde belirtilen atık üreticileri atık yönetim sorumlusu firmalardan hizmet almakla yükümlüdür. Bu hizmetin sağlanması amacıyla atık üreticileri ve atık yönetim sorumlusu firmalar arasında Atık Yönetimi Yönetmeliği ile atık üreticisine verilen yükümlülükler ile bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olmayacak şekilde sorumlulukların ilgili taraflar için net olarak tanımlandığı, yetki çakışmasına mahal vermeyecek, atık üreticisinin ve atık yönetim sorumlusu firmanın müteselsil sorumluluk hallerini hüküm altına alacak şekilde düzenlenmiş atık yönetimi hizmeti sözleşmesi yaparlar.
(2) Mevsimlik çalışan veya faaliyetine ara vermek isteyen atık üreticileri, çalışma sürelerini il müdürlüğüne onaylatmaları durumunda, sadece çalıştığı dönem için atık yönetimi hizmeti alabilir.
(3) Atık üreticileri;
a) Hizmet aldığı atık yönetim sorumlusu firmayı, bulunduğu ilin il müdürlüğüne bildirmekle,
b) Hizmet aldığı atık yönetim sorumlusu firmanın faaliyetlerini düzenli olarak kontrol etmekle, usulsüzlük tespit etmesi halinde Bakanlığı/il müdürlüğünü bilgilendirmekle,
c) Hizmet alma yükümlülüğü devam ettiği halde hizmet aldığı atık yönetim sorumlusu firma ile sözleşmesinin sonlanması, feshedilmesi veya firmanın yetki belgesinin iptal edilmesi durumunda, bu tarihten itibaren en geç 30 (otuz) gün içinde yetki belgeli başka bir atık yönetim sorumlusu firmadan hizmet almakla,
yükümlüdür.
(4) Atık yönetimi hizmeti alma zorunluluğu bulunmayan atık üreticileri, gönüllülük esasına göre atık yönetimi hizmetini almaları halinde bu Yönetmelik hükümlerine uymak zorundadır.
Atık yönetim sorumlusu firmaların yükümlülükleri
MADDE 8 – (1) Atık yönetim sorumlusu firmalar;
a) Bakanlıktan yetki belgesi almakla,
b) Atık yönetimi hizmeti vereceği atık üreticisi ile en az 1 (bir) yıl süreli atık yönetimi hizmeti sözleşmesi yapmakla,
c) Hizmet vereceği atık üreticisinin sahasında 12 nci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen şekilde hizmet verilmesini sağlamakla, sahada hizmet veren personel bilgilerini Bakanlık çevrimiçi entegre bilgi sistemi üzerinden bildirmekle,
ç) Atık yönetimi hizmeti verdiği tüm atık üreticilerini ve yapılan sözleşmelerini Bakanlık çevrimiçi entegre çevre bilgi sistemi üzerinden bildirmekle,
d) Atık yönetimi hizmetlerini Çevre Kanunu ve bu Kanun uyarınca çıkarılan mevzuat hükümlerine uygun şekilde yürütmekle ve koordine etmekle,
e) İlgili mevzuat yükümlülüklerinin yerine getirilip getirilmediğini tespit etmek amacıyla vermiş olduğu atık yönetim hizmetlerini düzenli aralıklarla izlemekle,
f) Atık yönetimi hizmeti verdiği atık üreticisine yönelik atık oluşumunu önlemek, atığı kaynağında azaltmak, özelliklerine göre ayrı biriktirmek ve düzenli depolamaya giden atık miktarını azaltmak için gerekli planlamaları yapmakla, atık üreticisine bu plan önerilerini sunmakla ve yapılan planlama doğrultusunda faaliyet göstermesine yönelik yönlendirme yapmakla,
g) Atık yönetimi hizmeti verdiği atık üreticisine yönelik sıfır atık belgesi alınmasını/belgenin yenilenmesini sağlamakla, sıfır atık belgesi kriterlerinin ve belgenin sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla gerekli çalışmaları yürütmekle/koordine etmekle,
ğ) Döngüsel ekonomi politikaları doğrultusunda bertarafa giden atık miktarının azaltılması için; atıkların yeniden kullanım, alternatif hammadde, yan ürün, endüstriyel simbiyoz ve benzeri farklı kullanım olanaklarını değerlendirmek amacıyla hizmet verdiği atık üreticisine yönelik araştırma ve proje çalışmaları yapmak/yaptırmakla, bu çalışmalara istinaden atık üreticisine önerilerini sunmakla ve yapılan çalışma doğrultusunda faaliyet göstermesine yönelik atık üreticisini yönlendirmekle,
h) Hizmet verdiği atık üreticisinin faaliyet gösterdiği sektöre ve üretim yöntemine göre mevcut en iyi tekniklerin uygulanmasını sağlamakla,
ı) Atık yönetimi hizmeti kapsamında yürüttüğü çalışmalara ve gerçekleştirdiği işlere yönelik veri kayıt sistemi oluşturmakla, aylık faaliyet raporları, iç tetkik raporları, eğitim programları ve eğitim alan personel bilgileri de dahil olmak üzere atık yönetimi hizmetine ilişkin tüm bilgi, belge ve raporları kayıt altına almakla ve Bakanlık/il müdürlüğü tarafından istendiğinde sunulmak üzere bu kayıtları hizmet verdiği atık üreticisinde 5 (beş) yıl süre ile muhafaza etmekle/muhafaza edilmesini sağlamakla,
i) Hizmet verdiği atık üreticileri tarafından, atık yönetimine ilişkin düzenlemeler uyarınca yapılması gereken beyan ve bildirimleri Bakanlık çevrimiçi entegre çevre bilgi sistemi üzerinden belirtilen formatta, zamanında ve eksiksiz olarak yapmakla,
j) Bakanlık/il müdürlüğü tarafından yapılacak plânlı denetimler sırasında işletmede hazır bulunmakla ve istenen bilgi ve belgeleri sağlamakla,
k) Hizmet verdiği atık üreticisi için atıkların yönetimi konusunda yönlendirici yönergeler hazırlamakla, ilgili personeli bu yönergelerin uygulanması ve çevre mevzuatı konusunda bilgilendirmek, atık yönetiminde görevlendirilen/görevlendirilecek tüm personel için eğitim programları düzenlemek ya da düzenletmekle,
l) Atık yönetimi hizmeti kapsamında gerçekleştirdikleri faaliyetleri, uygulamaları, çevre açısından sağlamış oldukları kazançları ve ileriye yönelik hedefleri de içeren, formatı Bakanlıkça belirlenen sürdürülebilirlik raporlarını her yıl internet sitelerinde yayımlamakla, Bakanlıkça istenmesi halinde ise ayrıca basılı olarak Bakanlığa sunmakla, raporu gelişmeler doğrultusunda her yıl güncellemekle,
m) Atık yönetimi hizmetine yönelik faaliyetlerini 2 (iki) yılda bir bağımsız denetim kuruluşuna denetletmekle ve denetim raporlarını Bakanlığa sunmakla,
n) Atık üreticisine hizmet vermeye başladığını gösteren hizmet alımı sözleşmesi tarihinden itibaren 30 (otuz) takvim günü içinde ve sözleşme tarihini takip eden her 12 (oniki) ay içinde en az 1 (bir) adet olmak üzere atık üreticisinin genel durumunu kapsayacak iç değerlendirme raporunu hazırlayarak atık üreticisine ve yapılacak denetimler esnasında Bakanlık/il müdürlüğüne sunmakla,
yükümlüdür.
(2) Atık yönetim sorumlusu firmalar bu maddenin birinci fıkrası ile belirlenen yükümlüklerini kısmen veya tamamen devredemezler.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Genel İlkeler
Atık üreticileri ve atık yönetim sorumlusu firmalara ilişkin genel ilkeler
MADDE 9– (1) Atık üreticileri, atıklarının yönetimini Çevre Kanunu ve bu Kanun uyarıca yürürlüğe konulan mevzuat hükümlerine göre sağlamakla yükümlüdür. Bu yükümlülük Bakanlıkça yetki verilmiş atık yönetim sorumlusu firmalar aracılığıyla da yerine getirilebilir. Ancak, Ek-1’de belirtilen atık üreticilerinin atıklarının yönetimini atık yönetim sorumlusu firmalar aracılığıyla yerine getirmeleri zorunludur.
(2) Atık yönetim sorumlusu olarak faaliyet göstermek isteyen firmalar Bakanlıktan yetki belgesi almak zorundadır. Atık yönetim sorumlusu firma yetki belgesi bu Yönetmelikte belirtilen esaslar doğrultusunda A veya B sınıfı olarak verilir.
(3) Atık yönetim sorumlusu olarak faaliyet göstermek isteyen firmalar 11 inci maddede belirtilen esaslar doğrultusunda Bakanlığa teminat vermekle yükümlüdür.
(4) Atık üreticisi ve atık yönetim sorumlusu firmalar Çevre Kanunu ve bu Kanun uyarınca hazırlanarak yürürlüğe konulan mevzuat ile atık yönetimine ilişkin getirilen yükümlülükler açısından müteselsilen sorumludur.
(5) Atık yönetim sorumlusu firma ile atıklarının yönetimini sağlayan atık üreticileri, tüm atıklarının yönetimini tek bir firma aracılığıyla yerine getirmek zorundadır.
(6) Bakanlıktan geçici faaliyet belgesi/çevre izin ve lisans belgesi bulunan atık işleme tesisleri atık yönetim sorumlusu firma olarak faaliyet gösteremez.
Atık yönetim sorumlusu firma sınıfları, atık yönetimi hizmeti alma şartları
MADDE 10– (1) Atık yönetim sorumlusu firmalar hizmet verecekleri atık üreticilerinin niteliklerine göre Bakanlıktan A veya B sınıfı olarak yetki belgesi alır.
(2) Ek-1’de yer alan atık üreticileri tabloda belirtilen belge sınıfına uygun atık yönetim sorumlusu firmalardan atık yönetimi hizmeti almak zorundadır.
(3) Ek-1’de yer almayan atık üreticileri gönüllülük esasına göre A veya B sınıfı atık yönetim sorumlusu firmalardan atık yönetimi hizmeti alabilir.
(4) Atık yönetim sorumlusu firmaların vereceği atık yönetimi hizmeti sıfır atık belgesi hizmetini de kapsar. Ancak, Ek-1’de yer almadığı için atık yönetimi hizmeti alma zorunluluğu bulunmayan ve sadece sıfır atık belgesi hizmeti alacak atık üreticilerine çevre danışmanlık firmaları da sıfır atık belgesi hizmeti verebilir.
Teminat
MADDE 11– (1) Atık yönetim sorumlusu firmalar yetki belgesi alabilmeleri ve atık yönetimi hizmeti verebilmeleri için aşağıdaki hususlar çerçevesinde Bakanlığa teminat sunmakla yükümlüdür. Kesin ve süresiz olarak düzenlenmiş ve Türkiye’deki bankalardan alınmış banka teminat mektubu, teminat olarak kabul edilir.
- Atık yönetim sorumlusu olarak faaliyet göstermek isteyen firmalar yetki başvurusu esnasında talep ettikleri yetki belgesi sınıfına göre aşağıdaki tabloda belirtilen tutarda teminat sunarlar.
Atık Yönetim Sorumlusu Firma Sınıfları |
Yetki Belgesi Başvurusunda Sunulacak Teminat Tutarı
|
A |
10 milyon TL |
B |
5 milyon TL |
b) (a) bendinde belirtilen teminat tutarları takvim yılı başından geçerli olmak üzere her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır. Sunulan teminatların kullanımını gerektiren haller ve kullanımını gerektiren durumlarda yapılacak iş ve işlemler ile iadesine yönelik esaslar Bakanlıkça belirlenir.
c) Atık yönetim sorumlusu firmalar yetki belgesi yenileme esnasında talep ettikleri yetki belgesi sınıfına göre (b) bendi doğrultusunda teminatlarını artırırlar.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Yetki Belgesi Başvuru Şartları, Yetki Verilmesi, Denetim ve Yetki İptali
Atık yönetim sorumlusu firmalarda aranacak şartlar
MADDE 12- (1) Atık yönetim sorumlusu firma olarak faaliyet göstermek isteyenlerin yetki başvurusunda bulunabilmeleri için Çevre Yönetimi Hizmetleri Hakkında Yönetmelik doğrultusunda alınmış çevre danışmanlık firması yeterlik belgesi bulunması zorunludur. Ayrıca, atık yönetim sorumlusu firmanın belge sınıfına göre aşağıdaki şartları sağlamaları gereklidir:
a) A sınıfı atık yönetim sorumlusu firmalar;
1) Atık yönetimi ile ilgili mühendislik, müşavirlik, araştırma geliştirme, etüt, fizibilite, proje, rapor, eğitim ve benzeri konularda en az 5 (beş) yıl tecrübeye sahip olma,
2) İdari görevde, atık yönetimi konusunda en az 10 (on) yıl tecrübesi olan en az 2 (iki) personel çalıştırma,
3) Bu fıkranın (2) numaralı alt bendinde belirtilen personele ilave olarak atık yönetiminde en az 5 (beş) yıl tecrübesi olan en az 5 (beş); çevre mühendisini veya Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkında Yönetmelik kapsamında Bakanlıkça yetkilendirilen kişiyi veya kamuda çevre mevzuatı ile ilgili konularda en az 5 (beş) yıl çalıştığını belgelendiren kişileri, tam zamanlı istihdam etme,
şartlarını sağlamalıdır.
b) B sınıfı atık yönetim sorumlusu firmalar;
1) Atık yönetimi ile ilgili mühendislik, müşavirlik, araştırma, geliştirme, etüt, fizibilite, proje, rapor, eğitim ve benzeri konularda en az 3 (üç) yıl tecrübeye sahip olma,
2) İdari görevde, atık yönetimi konusunda en az 5 (beş) yıl tecrübesi olan en az 2 (iki) personel çalıştırma,
3) Bu fıkranın (2) numaralı alt bendinde belirtilen personele ilave olarak atık yönetiminde en az 3 (üç) yıl tecrübesi olan en az 3 (üç); çevre mühendisini veya Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkında Yönetmelik kapsamında Bakanlıkça yetkilendirilen kişiyi veya kamuda çevre mevzuatı ile ilgili konularda en az 3 (üç) yıl çalıştığını belgelendiren kişileri, tam zamanlı istihdam etme,
şartlarını sağlamalıdır.
(2) Yetki belgesi başvurusu uygun bulunan atık yönetim sorumlusu firmalar, hizmet verecekleri atık üreticilerinin sahasında Meslekî Yeterlilik Kurumu tarafından onaylanmış Atık Koordinatörü Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinin (3) numaralı alt benlerinde tanımlanan en az 1 (bir) kişiyi aşağıdaki tabloda belirtildiği şekilde görevlendirmekle yükümlüdür. Aynı organize sanayi bölgesi, sanayi sitesi veya benzeri yönetim alanında bulunan, aynı işletmeye ait birden fazla tesiste aynı kişi görevlendirilebilir.
Atık üreticisi |
Atık üreticisi sahasında görev süresi |
Ek-1 listede yer alan 1. Grup Sanayi Tesisleri |
Tam zamanlı (günde en az 8 saat) |
Ek-1 listede yer alan 2. Grup Sanayi Tesisleri |
Haftada en az 1 gün tam zamanlı (günde en az 8 saat) |
Ek-1’de listede yer alan Sanayi Tesisleri Dışındaki Atık Üreticileri |
Haftada en az 1 gün (günde en az 4 saat) |
Ek-1’de listede Yer Almayan Atık Üreticileri |
Haftada en az 1 gün (günde en az 4 saat) |
(3) Atık yönetim sorumlusu firmalar ikinci fıkra doğrultusunda belirledikleri kişi bilgilerini Bakanlık çevrimiçi entegre bilgi sistemi üzerinden bildirirler.
Yetki başvurusunda sunulacak belgeler
Madde 13– (1) Atık yönetim sorumlusu firma yetki belgesi almak isteyen firmalar yetki başvurusunda aşağıdaki belgeleri sunar:
a) Çevre danışmanlık firması yeterlik belgesi,
b) Firmanın organizasyon yapısını, atık yönetimi hizmeti ile ilişkisini ve bu konudaki faaliyet süresini gösteren açıklamalı faaliyet bilgisi,
c) Firmada çalışan personelin başvuru sınıfına uygun olarak 12 nci maddede belirtilen şartları sağladığına ilişkin bilgi ve belgeler,
ç) Firmanın, başvuru sınıfına uygun olarak 12 nci maddenin birinci fıkrasında belirtilen atık yönetimi konusunda tecrübesini gösterir bilgi ve belgeler ile Ticari Sicil Gazetesi,
d) Bu Yönetmelikte belirtilen esaslar doğrultusunda düzenlenmiş banka teminat mektubu.
Yetki belgesi başvurusu ve başvurunun değerlendirilmesi
MADDE 14– (1) Bu Yönetmelik uyarınca Bakanlığa yapılacak yetki belgesi başvuruları Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkında Yönetmelikte tanımlanan ve Bakanlık tarafından hazırlanan elektronik sistem üzerinden yapılır. Başvuruda, sistem üzerinden doldurulan başvuru formu ile birlikte 13 üncü maddede yer alan belgeler Bakanlığa sunulur.
(2) Başvurusu uygun bulunan firmalara Bakanlıkça elektronik ortamda yetki belgesi verilir, Bakanlıkça belirlenen yetki belgesi bedeli firma tarafından Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü hesabına yatırılır.
(3) Atık yönetim sorumlusu firma yetki belgesi geçerlik süresi çevre danışmanlık firması yeterlik belgesi süresini aşmayacak şekilde düzenlenir.
(4) Yetki belgesi hiçbir suretle devredilemez.
Denetim, yetki belgesinin askıya alınması ve iptali
MADDE 15 – (1) Atık yönetim sorumlusu firmaların yetkilendirme şartlarının devam edip etmediği ve yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği Bakanlık tarafından denetlenir.
(2) Bakanlık tarafından yapılan incelemeler ve denetimler sonucunda atık yönetim sorumlusu firmanın;
a) Yetkilendirme şartlarını taşımadıklarının tespit edilmesi halinde yetki belgeleri 180 (yüz seksen) takvim günü süre ile askıya alınır, bu süre içerisinde şartlar sağlanmazsa yetki belgesi iptal edilir.
b) Firmanın 12 nci maddede belirtilen personel ile ilgili şartları sağlamaması hâlinde yetki belgeleri 180 (yüz seksen) takvim günü süre ile askıya alınır, bu süre içerisinde şartlar sağlanmazsa yetki belgesi iptal edilir.
c) Yanlış veya yanıltıcı bilgi verdiğinin veya belge düzenlediğinin tespit edilmesi hâlinde yetki belgesi iptal edilir.
ç) Atıkların mevzuata uygun olarak yönetilmediğinin tespit edilmesi hâlinde yetki belgesi iptal edilir.
(3) Yetki belgeleri askıya alınan veya iptal edilen atık yönetim sorumlusu firmalar Bakanlığın internet sitesinden duyurulur.
(4) Yetki belgesi askıya alınan atık yönetim sorumlusu firmalar belgenin askıya alındığı tarih itibariyle atık üreticileri ile yeni sözleşme yapamaz, ancak mevcut sözleşmeleri kapsamında atık üreticilerine yönelik iş ve işlemleri yürütebilirler.
(5) Yetki belgesi iptal edilen atık yönetim sorumlusu firmalar ticaret unvanını değiştirse dahi, iptal tarihinden itibaren 2 (iki) yıl süre içinde atık yönetim sorumlusu firma yetki belgesi başvurusu yapamaz.
(6) Yetki belgesi iptal edilen atık yönetim sorumlusu firmaların sahibi veya ortağı olarak Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde adı bulunan kişilerin, başka bir ticarî firma adı ve unvanı ile 2 (iki) yıl süre içinde aynı faaliyet için yaptıkları başvuruları kabul edilmez.
Yetki belgesinin yenilenmesi
MADDE 16– (1) Atık yönetim sorumlusu firma yetki belgesinin geçerlilik süresinin bitiminden en geç 90 (doksan) takvim günü öncesinde belgesinin yenilenmesi için Bakanlığa başvuru yapar.
(2) Başvuru dosyasında; 13 üncü maddede yer alan evraklarda değişiklik yok ise değişiklik olmadığını bildirir dilekçe, değişiklik var ise değişen evraklar bulunur.
(3) Atık yönetim sorumlusu firmanın yetki belgesi yenileme başvurusu 14 üncü madde çerçevesinde değerlendirilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
İdari Yaptırım
MADDE 17 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenler hakkında Çevre Kanununda öngörülen yaptırımlar uygulanır.
Yürürlük
MADDE 18– (1) Bu Yönetmelik 1/1/2024 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 19 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı yürütür.
EK-1
Hizmet alma zorunluluğu bulunan atık üreticileri ve hizmet verecek atık yönetim sorumlusu firma sınıfları
Atık üreticisi kategorisi |
Hizmet alma zorunluluğu bulunan atık üreticisi işletmeler |
Hizmet verecek atık yönetim sorumlusu firma sınıfı |
Yürürlük tarihi |
1.Grup Sanayi Tesisleri (Çevre İzin Lisans Yönetmeliği Ek-1)
|
1.Enerji Endüstrisi
|
A |
1/1/2025 |
3. Metal Endüstrisi
|
A |
1/1/2025
|
|
4. Kimya ve Petrokimya Endüstrisi
|
A |
1/1/2026 |
|
5.Yüzey Kaplama Endüstrisi
|
A |
1/1/2026 |
|
6. Orman Ürünleri ve Selüloz Tesisleri
|
A |
1/1/2027 |
|
7. Gıda Endüstrisi, Tarım ve Hayvancılık
|
A |
1/1/2027 |
|
2.Grup Sanayi Tesisleri (Çevre İzin Lisans Yönetmeliği Ek-2)
|
1.Enerji Endüstrisi
|
B/A |
1/1/2025 |
3. Metal Endüstrisi
|
B/A |
1/1/2025
|
|
4. Kimya ve Petrokimya Endüstrisi
|
B/A |
1/1/2026
|
|
5.Yüzey Kaplama Endüstrisi
|
B/A |
1/1/2026
|
|
6. Orman Ürünleri ve Selülöz Tesisleri
|
B/A |
1/1/2027
|
|
7. Gıda Endüstrisi, Tarım ve Hayvancılık
|
B/A |
1/1/2027 |
|
Sanayi Tesisleri Dışındaki Atık Üreticileri |
(Uluslararası havalimanları) -İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya İllerinde Bulunan Havalimanları |
A |
1/1/2025
|
- Diğer Uluslararası Havalimanları |
B/A |
||
(Yat limanları hariç) |
B/A |
||
(5000 metrekare ve üzeri) |
B/A |
||
|
B/A |
||
(1000 yatak ve üzeri kapasiteli) |
B/A |
||
(100 ve üzeri şubesi olanlar) |
B/A |
EK-2
TEMİNAT MEKTUBU FORMATI
ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK ve İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞINA
…….’nin1 Atık Yönetim Sorumlusu Firmalar Hakkında Yönetmelik gereğince vermek zorunda olduğu kesin teminat tutarı olan …..2 TL’yi (Y/…. TürkLirası) Bankamız …….3 garanti ettiğinden, işletmenin ilgili mevzuat yükümlülüklerini kısmen veya tamamen yerine getirmediği yetkili idare tarafından bildirildiği takdirde,
Protesto çekmeye, hüküm ve adı geçenin iznini almaya gerek kalmaksızın ve ……1 ile idareniz arasında ortaya çıkacak herhangi bir uyuşmazlık ve bunun akıbet ve kanuni sonuçları dikkate alınmaksızın, yukarıda yazılı tutarı ilk yazılı talebiniz üzerine derhal ve gecikmeksizin idarenize nakden ve tamamen, talep tarihinden ödeme tarihine kadar geçen günlere ait kanuni faiziyle birlikte ödeyeceğimizi …….3’nin imza atmaya yetkili temsilcisi ve sorumlusu sıfatıyla ve …….3 ad ve hesabına taahhüt ve beyan ederiz.
Bu teminat mektubu üzerine ihtiyati tedbir konulamaz.
İş bu teminat mektubu kesin ve süresizdir.
1 Firma adı/unvanı
2 Teminat tutarı
3 Banka İsmi
Banka Yetkilisi Banka Yetkilisi
İmza İmza
ATIK YÖNETİM SORUMLUSU FİRMALAR HAKKINDA YÖNETMELİK TASLAĞI
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; atık yönetim sorumlusu olarak faaliyet gösterecek firmaların yetkilendirilmesine, atıklarının yönetimini bu firmalar aracılığıyla yerine getirecek atık üreticilerinin belirlenmesine ve firmaların yükümlülüklerine yönelik usul ve esasların düzenlenmesidir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; Ek-1 listede yer alan atık üreticileri ile gönüllülük esasına göre atık yönetimi hizmeti alacaklara hizmet verecek atık yönetim sorumlusu firmaların taşıması gereken şartları, yükümlülükleri, çalışma usul ve esasları, yetki belgesi başvurularının yapılması ve değerlendirilmesi, yetki belgelerinin verilmesi, denetlenmesi, askıya alınması ve iptali ile ilgili konuları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun 3, 8 ve 11 inci maddeleri ile 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 97 nci ve 103 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Atık: 2/4/2015 tarihli ve 29314 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Atık Yönetimi Yönetmeliğinde tanımlanan atıkları,
b) Atık üreticisi: Faaliyetleri sonucu atık oluşumuna neden olan kişi, kurum, kuruluş ve işletme ve/veya atığın bileşiminde veya yapısında bir değişikliğe neden olacak ön işlem, karıştırma veya diğer işlemleri yapan herhangi bir gerçek ve/veya tüzel kişiyi,
c) Atık yönetim sorumlusu firma: Atıkların yönetimine ilişkin yükümlülükleri atık üreticileri adına yerine getirmek üzere hizmet vermesi için Bakanlıkça yetkilendirilen tüzel kişiyi,
ç) Atık yönetimi: Atığın oluşumunun önlenmesi, kaynağında azaltılması, yeniden kullanılması, özelliğine ve türüne göre ayrılması, biriktirilmesi, toplanması, geçici depolanması, taşınması, ara depolanması, geri dönüşümü, enerji geri kazanımı dâhil geri kazanılması, bertarafı, bertaraf işlemleri sonrası izlenmesi, kontrolü ve denetimi faaliyetlerini,
d) Atık yönetimi hizmeti: Atık yönetiminin Çevre Kanunu ve bu Kanun uyarınca çıkarılan mevzuat hükümlerine uygun olarak sağlanmasına ilişkin iş ve işlemlerin ve sıfır atık belgesi hizmetinin atık üreticisi adına atık yönetim sorumlusu firmalar tarafından yürütülmesini,
e) Bakanlık: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığını,
f) Çevre danışmanlık firması: 30/7/2019 tarihli ve 30847 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Çevre Yönetimi Hizmetleri Hakkında Yönetmelik kapsamında çevre yönetimi hizmeti vermesi için Bakanlık tarafından belgelendirilen tüzel kişiyi,
g) Firma: Atık yönetim sorumlusu firmayı,
ğ) Hizmet: Atık yönetimi hizmetini,
h) İl müdürlüğü: Çevre, şehircilik ve iklim değişikliği il müdürlüğünü,
ı) Sıfır atık belgesi hizmeti: 12/7/2019 tarihli ve 30829 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sıfır Atık Yönetmeliği doğrultusunda sıfır atık belgesi alınması veya belgenin yenilenmesi ile sıfır atık belgesi kriterlerinin ve belgenin sürdürülebilirliğinin sağlanmasına ilişkin iş ve işlemleri,
i) Teminat: Atık yönetim sorumlusu firmaların yönetiminden sorumlu oldukları atıkların yönetim maliyetleri temel alınarak belirlenen tutardaki kesin ve süresiz banka teminat mektubunu,
j) Yetki belgesi: Atık yönetim sorumlusu firmaya Bakanlık tarafından sistem üzerinden verilen belgeyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Görev, Yetki ve Yükümlülükler
Bakanlığın görev ve yetkileri
MADDE 5 – (1) Bakanlık;
a) Atık yönetim sorumlusu olarak faaliyet göstermek isteyen firmaların yetki başvurularını değerlendirmekle, uygun bulunanlara yetki vermekle, yetki belgesini iptal etmekle,
b) Firmaları denetlemekle, bu Yönetmeliğe aykırılık halinde gerekli yaptırımı uygulamakla,
c) Firmaların yükümlü oldukları bildirimlerin takibini yapmakla,
görevli ve yetkilidir.
İl müdürlüklerinin görev ve yetkileri
MADDE 6 – (1) İl müdürlükleri;
a) Firmaların il sınırları içindeki faaliyetlerini ve faaliyetlerine esas bildirimlerini izlemekle, değerlendirmekle, kontrol etmekle, denetlemekle,
b) İllerinde, atıklarının yönetimini atık yönetim sorumlusu firmalar aracılığıyla yerine getirmeleri zorunlu olan atık üreticilerini tespit etmek ve bu atık üreticilerinin yetkili firmalarla çalışmalarını sağlamakla,
görevli ve yetkilidir.
Atık üreticilerinin yükümlülükleri
MADDE 7 – (1) Yönetmeliğin Ek-1 listesinde belirtilen atık üreticileri atık yönetim sorumlusu firmalardan hizmet almakla yükümlüdür. Bu hizmetin sağlanması amacıyla atık üreticileri ve atık yönetim sorumlusu firmalar arasında Atık Yönetimi Yönetmeliği ile atık üreticisine verilen yükümlülükler ile bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olmayacak şekilde sorumlulukların ilgili taraflar için net olarak tanımlandığı, yetki çakışmasına mahal vermeyecek, atık üreticisinin ve atık yönetim sorumlusu firmanın müteselsil sorumluluk hallerini hüküm altına alacak şekilde düzenlenmiş atık yönetimi hizmeti sözleşmesi yaparlar.
(2) Mevsimlik çalışan veya faaliyetine ara vermek isteyen atık üreticileri, çalışma sürelerini il müdürlüğüne onaylatmaları durumunda, sadece çalıştığı dönem için atık yönetimi hizmeti alabilir.
(3) Atık üreticileri;
a) Hizmet aldığı atık yönetim sorumlusu firmayı, bulunduğu ilin il müdürlüğüne bildirmekle,
b) Hizmet aldığı atık yönetim sorumlusu firmanın faaliyetlerini düzenli olarak kontrol etmekle, usulsüzlük tespit etmesi halinde Bakanlığı/il müdürlüğünü bilgilendirmekle,
c) Hizmet alma yükümlülüğü devam ettiği halde hizmet aldığı atık yönetim sorumlusu firma ile sözleşmesinin sonlanması, feshedilmesi veya firmanın yetki belgesinin iptal edilmesi durumunda, bu tarihten itibaren en geç 30 (otuz) gün içinde yetki belgeli başka bir atık yönetim sorumlusu firmadan hizmet almakla,
yükümlüdür.
(4) Atık yönetimi hizmeti alma zorunluluğu bulunmayan atık üreticileri, gönüllülük esasına göre atık yönetimi hizmetini almaları halinde bu Yönetmelik hükümlerine uymak zorundadır.
Atık yönetim sorumlusu firmaların yükümlülükleri
MADDE 8 – (1) Atık yönetim sorumlusu firmalar;
a) Bakanlıktan yetki belgesi almakla,
b) Atık yönetimi hizmeti vereceği atık üreticisi ile en az 1 (bir) yıl süreli atık yönetimi hizmeti sözleşmesi yapmakla,
c) Hizmet vereceği atık üreticisinin sahasında 12 nci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen şekilde hizmet verilmesini sağlamakla, sahada hizmet veren personel bilgilerini Bakanlık çevrimiçi entegre bilgi sistemi üzerinden bildirmekle,
ç) Atık yönetimi hizmeti verdiği tüm atık üreticilerini ve yapılan sözleşmelerini Bakanlık çevrimiçi entegre çevre bilgi sistemi üzerinden bildirmekle,
d) Atık yönetimi hizmetlerini Çevre Kanunu ve bu Kanun uyarınca çıkarılan mevzuat hükümlerine uygun şekilde yürütmekle ve koordine etmekle,
e) İlgili mevzuat yükümlülüklerinin yerine getirilip getirilmediğini tespit etmek amacıyla vermiş olduğu atık yönetim hizmetlerini düzenli aralıklarla izlemekle,
f) Atık yönetimi hizmeti verdiği atık üreticisine yönelik atık oluşumunu önlemek, atığı kaynağında azaltmak, özelliklerine göre ayrı biriktirmek ve düzenli depolamaya giden atık miktarını azaltmak için gerekli planlamaları yapmakla, atık üreticisine bu plan önerilerini sunmakla ve yapılan planlama doğrultusunda faaliyet göstermesine yönelik yönlendirme yapmakla,
g) Atık yönetimi hizmeti verdiği atık üreticisine yönelik sıfır atık belgesi alınmasını/belgenin yenilenmesini sağlamakla, sıfır atık belgesi kriterlerinin ve belgenin sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla gerekli çalışmaları yürütmekle/koordine etmekle,
ğ) Döngüsel ekonomi politikaları doğrultusunda bertarafa giden atık miktarının azaltılması için; atıkların yeniden kullanım, alternatif hammadde, yan ürün, endüstriyel simbiyoz ve benzeri farklı kullanım olanaklarını değerlendirmek amacıyla hizmet verdiği atık üreticisine yönelik araştırma ve proje çalışmaları yapmak/yaptırmakla, bu çalışmalara istinaden atık üreticisine önerilerini sunmakla ve yapılan çalışma doğrultusunda faaliyet göstermesine yönelik atık üreticisini yönlendirmekle,
h) Hizmet verdiği atık üreticisinin faaliyet gösterdiği sektöre ve üretim yöntemine göre mevcut en iyi tekniklerin uygulanmasını sağlamakla,
ı) Atık yönetimi hizmeti kapsamında yürüttüğü çalışmalara ve gerçekleştirdiği işlere yönelik veri kayıt sistemi oluşturmakla, aylık faaliyet raporları, iç tetkik raporları, eğitim programları ve eğitim alan personel bilgileri de dahil olmak üzere atık yönetimi hizmetine ilişkin tüm bilgi, belge ve raporları kayıt altına almakla ve Bakanlık/il müdürlüğü tarafından istendiğinde sunulmak üzere bu kayıtları hizmet verdiği atık üreticisinde 5 (beş) yıl süre ile muhafaza etmekle/muhafaza edilmesini sağlamakla,
i) Hizmet verdiği atık üreticileri tarafından, atık yönetimine ilişkin düzenlemeler uyarınca yapılması gereken beyan ve bildirimleri Bakanlık çevrimiçi entegre çevre bilgi sistemi üzerinden belirtilen formatta, zamanında ve eksiksiz olarak yapmakla,
j) Bakanlık/il müdürlüğü tarafından yapılacak plânlı denetimler sırasında işletmede hazır bulunmakla ve istenen bilgi ve belgeleri sağlamakla,
k) Hizmet verdiği atık üreticisi için atıkların yönetimi konusunda yönlendirici yönergeler hazırlamakla, ilgili personeli bu yönergelerin uygulanması ve çevre mevzuatı konusunda bilgilendirmek, atık yönetiminde görevlendirilen/görevlendirilecek tüm personel için eğitim programları düzenlemek ya da düzenletmekle,
l) Atık yönetimi hizmeti kapsamında gerçekleştirdikleri faaliyetleri, uygulamaları, çevre açısından sağlamış oldukları kazançları ve ileriye yönelik hedefleri de içeren, formatı Bakanlıkça belirlenen sürdürülebilirlik raporlarını her yıl internet sitelerinde yayımlamakla, Bakanlıkça istenmesi halinde ise ayrıca basılı olarak Bakanlığa sunmakla, raporu gelişmeler doğrultusunda her yıl güncellemekle,
m) Atık yönetimi hizmetine yönelik faaliyetlerini 2 (iki) yılda bir bağımsız denetim kuruluşuna denetletmekle ve denetim raporlarını Bakanlığa sunmakla,
n) Atık üreticisine hizmet vermeye başladığını gösteren hizmet alımı sözleşmesi tarihinden itibaren 30 (otuz) takvim günü içinde ve sözleşme tarihini takip eden her 12 (oniki) ay içinde en az 1 (bir) adet olmak üzere atık üreticisinin genel durumunu kapsayacak iç değerlendirme raporunu hazırlayarak atık üreticisine ve yapılacak denetimler esnasında Bakanlık/il müdürlüğüne sunmakla,
yükümlüdür.
(2) Atık yönetim sorumlusu firmalar bu maddenin birinci fıkrası ile belirlenen yükümlüklerini kısmen veya tamamen devredemezler.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Genel İlkeler
Atık üreticileri ve atık yönetim sorumlusu firmalara ilişkin genel ilkeler
MADDE 9– (1) Atık üreticileri, atıklarının yönetimini Çevre Kanunu ve bu Kanun uyarıca yürürlüğe konulan mevzuat hükümlerine göre sağlamakla yükümlüdür. Bu yükümlülük Bakanlıkça yetki verilmiş atık yönetim sorumlusu firmalar aracılığıyla da yerine getirilebilir. Ancak, Ek-1’de belirtilen atık üreticilerinin atıklarının yönetimini atık yönetim sorumlusu firmalar aracılığıyla yerine getirmeleri zorunludur.
(2) Atık yönetim sorumlusu olarak faaliyet göstermek isteyen firmalar Bakanlıktan yetki belgesi almak zorundadır. Atık yönetim sorumlusu firma yetki belgesi bu Yönetmelikte belirtilen esaslar doğrultusunda A veya B sınıfı olarak verilir.
(3) Atık yönetim sorumlusu olarak faaliyet göstermek isteyen firmalar 11 inci maddede belirtilen esaslar doğrultusunda Bakanlığa teminat vermekle yükümlüdür.
(4) Atık üreticisi ve atık yönetim sorumlusu firmalar Çevre Kanunu ve bu Kanun uyarınca hazırlanarak yürürlüğe konulan mevzuat ile atık yönetimine ilişkin getirilen yükümlülükler açısından müteselsilen sorumludur.
(5) Atık yönetim sorumlusu firma ile atıklarının yönetimini sağlayan atık üreticileri, tüm atıklarının yönetimini tek bir firma aracılığıyla yerine getirmek zorundadır.
(6) Bakanlıktan geçici faaliyet belgesi/çevre izin ve lisans belgesi bulunan atık işleme tesisleri atık yönetim sorumlusu firma olarak faaliyet gösteremez.
Atık yönetim sorumlusu firma sınıfları, atık yönetimi hizmeti alma şartları
MADDE 10– (1) Atık yönetim sorumlusu firmalar hizmet verecekleri atık üreticilerinin niteliklerine göre Bakanlıktan A veya B sınıfı olarak yetki belgesi alır.
(2) Ek-1’de yer alan atık üreticileri tabloda belirtilen belge sınıfına uygun atık yönetim sorumlusu firmalardan atık yönetimi hizmeti almak zorundadır.
(3) Ek-1’de yer almayan atık üreticileri gönüllülük esasına göre A veya B sınıfı atık yönetim sorumlusu firmalardan atık yönetimi hizmeti alabilir.
(4) Atık yönetim sorumlusu firmaların vereceği atık yönetimi hizmeti sıfır atık belgesi hizmetini de kapsar. Ancak, Ek-1’de yer almadığı için atık yönetimi hizmeti alma zorunluluğu bulunmayan ve sadece sıfır atık belgesi hizmeti alacak atık üreticilerine çevre danışmanlık firmaları da sıfır atık belgesi hizmeti verebilir.
Teminat
MADDE 11– (1) Atık yönetim sorumlusu firmalar yetki belgesi alabilmeleri ve atık yönetimi hizmeti verebilmeleri için aşağıdaki hususlar çerçevesinde Bakanlığa teminat sunmakla yükümlüdür. Kesin ve süresiz olarak düzenlenmiş ve Türkiye’deki bankalardan alınmış banka teminat mektubu, teminat olarak kabul edilir.
- Atık yönetim sorumlusu olarak faaliyet göstermek isteyen firmalar yetki başvurusu esnasında talep ettikleri yetki belgesi sınıfına göre aşağıdaki tabloda belirtilen tutarda teminat sunarlar.
Atık Yönetim Sorumlusu Firma Sınıfları |
Yetki Belgesi Başvurusunda Sunulacak Teminat Tutarı
|
A |
10 milyon TL |
B |
5 milyon TL |
b) (a) bendinde belirtilen teminat tutarları takvim yılı başından geçerli olmak üzere her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır. Sunulan teminatların kullanımını gerektiren haller ve kullanımını gerektiren durumlarda yapılacak iş ve işlemler ile iadesine yönelik esaslar Bakanlıkça belirlenir.
c) Atık yönetim sorumlusu firmalar yetki belgesi yenileme esnasında talep ettikleri yetki belgesi sınıfına göre (b) bendi doğrultusunda teminatlarını artırırlar.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Yetki Belgesi Başvuru Şartları, Yetki Verilmesi, Denetim ve Yetki İptali
Atık yönetim sorumlusu firmalarda aranacak şartlar
MADDE 12- (1) Atık yönetim sorumlusu firma olarak faaliyet göstermek isteyenlerin yetki başvurusunda bulunabilmeleri için Çevre Yönetimi Hizmetleri Hakkında Yönetmelik doğrultusunda alınmış çevre danışmanlık firması yeterlik belgesi bulunması zorunludur. Ayrıca, atık yönetim sorumlusu firmanın belge sınıfına göre aşağıdaki şartları sağlamaları gereklidir:
a) A sınıfı atık yönetim sorumlusu firmalar;
1) Atık yönetimi ile ilgili mühendislik, müşavirlik, araştırma geliştirme, etüt, fizibilite, proje, rapor, eğitim ve benzeri konularda en az 5 (beş) yıl tecrübeye sahip olma,
2) İdari görevde, atık yönetimi konusunda en az 10 (on) yıl tecrübesi olan en az 2 (iki) personel çalıştırma,
3) Bu fıkranın (2) numaralı alt bendinde belirtilen personele ilave olarak atık yönetiminde en az 5 (beş) yıl tecrübesi olan en az 5 (beş); çevre mühendisini veya Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkında Yönetmelik kapsamında Bakanlıkça yetkilendirilen kişiyi veya kamuda çevre mevzuatı ile ilgili konularda en az 5 (beş) yıl çalıştığını belgelendiren kişileri, tam zamanlı istihdam etme,
şartlarını sağlamalıdır.
b) B sınıfı atık yönetim sorumlusu firmalar;
1) Atık yönetimi ile ilgili mühendislik, müşavirlik, araştırma, geliştirme, etüt, fizibilite, proje, rapor, eğitim ve benzeri konularda en az 3 (üç) yıl tecrübeye sahip olma,
2) İdari görevde, atık yönetimi konusunda en az 5 (beş) yıl tecrübesi olan en az 2 (iki) personel çalıştırma,
3) Bu fıkranın (2) numaralı alt bendinde belirtilen personele ilave olarak atık yönetiminde en az 3 (üç) yıl tecrübesi olan en az 3 (üç); çevre mühendisini veya Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkında Yönetmelik kapsamında Bakanlıkça yetkilendirilen kişiyi veya kamuda çevre mevzuatı ile ilgili konularda en az 3 (üç) yıl çalıştığını belgelendiren kişileri, tam zamanlı istihdam etme,
şartlarını sağlamalıdır.
(2) Yetki belgesi başvurusu uygun bulunan atık yönetim sorumlusu firmalar, hizmet verecekleri atık üreticilerinin sahasında Meslekî Yeterlilik Kurumu tarafından onaylanmış Atık Koordinatörü Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinin (3) numaralı alt benlerinde tanımlanan en az 1 (bir) kişiyi aşağıdaki tabloda belirtildiği şekilde görevlendirmekle yükümlüdür. Aynı organize sanayi bölgesi, sanayi sitesi veya benzeri yönetim alanında bulunan, aynı işletmeye ait birden fazla tesiste aynı kişi görevlendirilebilir.
Atık üreticisi |
Atık üreticisi sahasında görev süresi |
Ek-1 listede yer alan 1. Grup Sanayi Tesisleri |
Tam zamanlı (günde en az 8 saat) |
Ek-1 listede yer alan 2. Grup Sanayi Tesisleri |
Haftada en az 1 gün tam zamanlı (günde en az 8 saat) |
Ek-1’de listede yer alan Sanayi Tesisleri Dışındaki Atık Üreticileri |
Haftada en az 1 gün (günde en az 4 saat) |
Ek-1’de listede Yer Almayan Atık Üreticileri |
Haftada en az 1 gün (günde en az 4 saat) |
(3) Atık yönetim sorumlusu firmalar ikinci fıkra doğrultusunda belirledikleri kişi bilgilerini Bakanlık çevrimiçi entegre bilgi sistemi üzerinden bildirirler.
Yetki başvurusunda sunulacak belgeler
Madde 13– (1) Atık yönetim sorumlusu firma yetki belgesi almak isteyen firmalar yetki başvurusunda aşağıdaki belgeleri sunar:
a) Çevre danışmanlık firması yeterlik belgesi,
b) Firmanın organizasyon yapısını, atık yönetimi hizmeti ile ilişkisini ve bu konudaki faaliyet süresini gösteren açıklamalı faaliyet bilgisi,
c) Firmada çalışan personelin başvuru sınıfına uygun olarak 12 nci maddede belirtilen şartları sağladığına ilişkin bilgi ve belgeler,
ç) Firmanın, başvuru sınıfına uygun olarak 12 nci maddenin birinci fıkrasında belirtilen atık yönetimi konusunda tecrübesini gösterir bilgi ve belgeler ile Ticari Sicil Gazetesi,
d) Bu Yönetmelikte belirtilen esaslar doğrultusunda düzenlenmiş banka teminat mektubu.
Yetki belgesi başvurusu ve başvurunun değerlendirilmesi
MADDE 14– (1) Bu Yönetmelik uyarınca Bakanlığa yapılacak yetki belgesi başvuruları Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkında Yönetmelikte tanımlanan ve Bakanlık tarafından hazırlanan elektronik sistem üzerinden yapılır. Başvuruda, sistem üzerinden doldurulan başvuru formu ile birlikte 13 üncü maddede yer alan belgeler Bakanlığa sunulur.
(2) Başvurusu uygun bulunan firmalara Bakanlıkça elektronik ortamda yetki belgesi verilir, Bakanlıkça belirlenen yetki belgesi bedeli firma tarafından Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü hesabına yatırılır.
(3) Atık yönetim sorumlusu firma yetki belgesi geçerlik süresi çevre danışmanlık firması yeterlik belgesi süresini aşmayacak şekilde düzenlenir.
(4) Yetki belgesi hiçbir suretle devredilemez.
Denetim, yetki belgesinin askıya alınması ve iptali
MADDE 15 – (1) Atık yönetim sorumlusu firmaların yetkilendirme şartlarının devam edip etmediği ve yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği Bakanlık tarafından denetlenir.
(2) Bakanlık tarafından yapılan incelemeler ve denetimler sonucunda atık yönetim sorumlusu firmanın;
a) Yetkilendirme şartlarını taşımadıklarının tespit edilmesi halinde yetki belgeleri 180 (yüz seksen) takvim günü süre ile askıya alınır, bu süre içerisinde şartlar sağlanmazsa yetki belgesi iptal edilir.
b) Firmanın 12 nci maddede belirtilen personel ile ilgili şartları sağlamaması hâlinde yetki belgeleri 180 (yüz seksen) takvim günü süre ile askıya alınır, bu süre içerisinde şartlar sağlanmazsa yetki belgesi iptal edilir.
c) Yanlış veya yanıltıcı bilgi verdiğinin veya belge düzenlediğinin tespit edilmesi hâlinde yetki belgesi iptal edilir.
ç) Atıkların mevzuata uygun olarak yönetilmediğinin tespit edilmesi hâlinde yetki belgesi iptal edilir.
(3) Yetki belgeleri askıya alınan veya iptal edilen atık yönetim sorumlusu firmalar Bakanlığın internet sitesinden duyurulur.
(4) Yetki belgesi askıya alınan atık yönetim sorumlusu firmalar belgenin askıya alındığı tarih itibariyle atık üreticileri ile yeni sözleşme yapamaz, ancak mevcut sözleşmeleri kapsamında atık üreticilerine yönelik iş ve işlemleri yürütebilirler.
(5) Yetki belgesi iptal edilen atık yönetim sorumlusu firmalar ticaret unvanını değiştirse dahi, iptal tarihinden itibaren 2 (iki) yıl süre içinde atık yönetim sorumlusu firma yetki belgesi başvurusu yapamaz.
(6) Yetki belgesi iptal edilen atık yönetim sorumlusu firmaların sahibi veya ortağı olarak Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde adı bulunan kişilerin, başka bir ticarî firma adı ve unvanı ile 2 (iki) yıl süre içinde aynı faaliyet için yaptıkları başvuruları kabul edilmez.
Yetki belgesinin yenilenmesi
MADDE 16– (1) Atık yönetim sorumlusu firma yetki belgesinin geçerlilik süresinin bitiminden en geç 90 (doksan) takvim günü öncesinde belgesinin yenilenmesi için Bakanlığa başvuru yapar.
(2) Başvuru dosyasında; 13 üncü maddede yer alan evraklarda değişiklik yok ise değişiklik olmadığını bildirir dilekçe, değişiklik var ise değişen evraklar bulunur.
(3) Atık yönetim sorumlusu firmanın yetki belgesi yenileme başvurusu 14 üncü madde çerçevesinde değerlendirilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
İdari Yaptırım
MADDE 17 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenler hakkında Çevre Kanununda öngörülen yaptırımlar uygulanır.
Yürürlük
MADDE 18– (1) Bu Yönetmelik 1/1/2024 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 19 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı yürütür.
EK-1
Hizmet alma zorunluluğu bulunan atık üreticileri ve hizmet verecek atık yönetim sorumlusu firma sınıfları
Atık üreticisi kategorisi |
Hizmet alma zorunluluğu bulunan atık üreticisi işletmeler |
Hizmet verecek atık yönetim sorumlusu firma sınıfı |
Yürürlük tarihi |
1.Grup Sanayi Tesisleri (Çevre İzin Lisans Yönetmeliği Ek-1)
|
1.Enerji Endüstrisi
|
A |
1/1/2025 |
3. Metal Endüstrisi
|
A |
1/1/2025
|
|
4. Kimya ve Petrokimya Endüstrisi
|
A |
1/1/2026 |
|
5.Yüzey Kaplama Endüstrisi
|
A |
1/1/2026 |
|
6. Orman Ürünleri ve Selüloz Tesisleri
|
A |
1/1/2027 |
|
7. Gıda Endüstrisi, Tarım ve Hayvancılık
|
A |
1/1/2027 |
|
2.Grup Sanayi Tesisleri (Çevre İzin Lisans Yönetmeliği Ek-2)
|
1.Enerji Endüstrisi
|
B/A |
1/1/2025 |
3. Metal Endüstrisi
|
B/A |
1/1/2025
|
|
4. Kimya ve Petrokimya Endüstrisi
|
B/A |
1/1/2026
|
|
5.Yüzey Kaplama Endüstrisi
|
B/A |
1/1/2026
|
|
6. Orman Ürünleri ve Selülöz Tesisleri
|
B/A |
1/1/2027
|
|
7. Gıda Endüstrisi, Tarım ve Hayvancılık
|
B/A |
1/1/2027 |
|
Sanayi Tesisleri Dışındaki Atık Üreticileri |
(Uluslararası havalimanları) -İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya İllerinde Bulunan Havalimanları |
A |
1/1/2025
|
- Diğer Uluslararası Havalimanları |
B/A |
||
(Yat limanları hariç) |
B/A |
||
(5000 metrekare ve üzeri) |
B/A |
||
|
B/A |
||
(1000 yatak ve üzeri kapasiteli) |
B/A |
||
(100 ve üzeri şubesi olanlar) |
B/A |
EK-2
TEMİNAT MEKTUBU FORMATI
ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK ve İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞINA
…….’nin1 Atık Yönetim Sorumlusu Firmalar Hakkında Yönetmelik gereğince vermek zorunda olduğu kesin teminat tutarı olan …..2 TL’yi (Y/…. TürkLirası) Bankamız …….3 garanti ettiğinden, işletmenin ilgili mevzuat yükümlülüklerini kısmen veya tamamen yerine getirmediği yetkili idare tarafından bildirildiği takdirde,
Protesto çekmeye, hüküm ve adı geçenin iznini almaya gerek kalmaksızın ve ……1 ile idareniz arasında ortaya çıkacak herhangi bir uyuşmazlık ve bunun akıbet ve kanuni sonuçları dikkate alınmaksızın, yukarıda yazılı tutarı ilk yazılı talebiniz üzerine derhal ve gecikmeksizin idarenize nakden ve tamamen, talep tarihinden ödeme tarihine kadar geçen günlere ait kanuni faiziyle birlikte ödeyeceğimizi …….3’nin imza atmaya yetkili temsilcisi ve sorumlusu sıfatıyla ve …….3 ad ve hesabına taahhüt ve beyan ederiz.
Bu teminat mektubu üzerine ihtiyati tedbir konulamaz.
İş bu teminat mektubu kesin ve süresizdir.
1 Firma adı/unvanı
2 Teminat tutarı
3 Banka İsmi
Banka Yetkilisi Banka Yetkilisi
İmza İmza